استفاده از روان کننده بتن چه مزایا و معایبی دارد؟

22 مهر 1401

بتن اصلی‌ترین ماده‌ای است که از آن در راه‌سازی و ساختمان‌سازی استفاده می‌شود. از اجزای اصلی بتن می‌توان به شن، سیمان، ماسه و آب اشاره کرد که در صورت نیاز مواد افزودنی نیز به بتن تازه و سخت شده اضافه می‌شود تا برخی از خواص آن تغییر کند. این مواد افزودنی روان کننده بتن نام دارند که از زمان‌های گذشته تا به امروز از آن‌ها استفاده می‌شود. از قدیمی‌ترین روان کننده‌های بتن می‌توان به شیر، چربی حیوانات و خاکستر اشاره کرد. در ادامه این مقاله با روان کننده بتن و مزیت‌ها و معایبی که این ماده دارد، بیشتر آشنا خواهید شد.

روان کننده بتن چیست؟

روان کننده بتن ماده‌ای است که به مواد بتنی اضافه می‌شود تا بتن نرم شده و خاصیت شکل پذیری آن افزایش پیدا کند. نام دیگر روان کننده بتن، کاهنده آب است و در صورتی که به بتن اضافه شود، دیگر نیازی به اضافه کردن آب نبوده و روانی و کارایی که همان اسلامپ بتن است، افزایش می‌یابد. اگر برای نرم شدن بتن از آب استفاده شود، پس از آنکه بتن سفت شد، آب اضافی تبخیر می‌شود و جای خالی آن‌ها رو بتن ترک‌هایی ایجاد می‌کند. همچنین استفاده از این ماده امکانی را فراهم می‌آورد تا حالت چسبندگی بتن کاهش پیدا کند و در زمان کار کمترین میزان اصطحکاک به آن وارد شود.

انواع روان کننده بتن

روان کننده بتن در انواع مختلفی تهیه شده و به بازار عرضه می‌شود. به طور کلی روان کننده‌های بتن به سه دسته متفاوت تبدیل می‌شوند که هریک دارای ویژگی‌های خاصی هستند و عبارتند از:

  1. روان کننده بتن نوع A  که از ویژگی کاهندگی آب بتن برخوردار است.
  2. رون کننده بتن نوع D که علاوه بر ویژگی کاهندگی آب بتن از خاصیت تاخیر در گیرش بتن نیز برخوردار است.
  3. روان کننده بتن نوع E دارای ویژگی کاهش دهندگی آب و روزگیری است.

از هریک از روان کننده‌های اشاره شده، در پروژه‌های کوچک و بزرگی استفاده می‌شود و می‌توان گفت که این مواد پرمصرف‌ترین کاهنده‌های آب محسوب می‌شوند. دامنه مصرف این مواد محدود است و با استفاده متعارف باعث کاهش 5 تا 12 درصدی مقدار آب می‌شود و در صورتی که از آن‌ها بیش از اندازه استفاده شود، هوازایی یا کندگیری را به همراه دارند.

مزایای روان کننده بتن

استفاده از روان کننده بتن مزیت‌های بسیاری به همراه خواهد داشت که عبارتند از:

  1. کاهش آب
  2. افزایش میزان روانی و عدد اسلامپ
  3. امکان پمپاژ بتن
  4. جلوگیری از آب انداختگی بتن
  5. افزایش مقاومت فشاری
  6. کاهش میزان استفاده از سیمان بتن
  7. جلوگیری از به وجود آمدن ترک‌های سطحی
  8. افزایش مقاومت فشاری بتن
  9. جلوگیری از انقباظ بتن
  10. امکان استفاده از بتن در قالب‌های نارک و پر میلگرد

معایب روان کننده

هرچند استفاده از روان کننده بتن مزیت‌های بسیاری را به همراه دارد ولی از معایب آن هم نمی‌توان چشم پوشی کرد. از اصلی‌ترین معایب روان کننده آن است که اگر از آن به اندازه کافی و استاندارد استفاده نشود، ممکن است، عوارضی مانند تاخیر در گیرش، خشک شدگی بتن، جدا شدن دانه‌ها از هم و آب انداختن بتن را به همراه داشته باشد.

مقدار مجاز برای استفاده از روان کننده بتن

روان کننده‌هایی که برای بتن از آن‌ها استفاده می‌شود به دو دسته شیمیایی و معدنی تقسیم می‌شوند. مقدار مجاز برای استفاده از افزودنی‌های شیمیایی در کمترین مقدار چند دهم وزنی سیمان و در بیشترین میزان دو درصد وزنی سیمان به بتن خواهد بود. مقدار مجاز برای استفاده از افزودنی‌های معدنی نیز که به صورت پودر هستند چیزی در حدود 10 تا 20 درصد وزنی سیمان است. در مقالات آینده نیز از روان‌کننده های بتن بیشتر خواهیم نوشت.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *