بتن چیست؟ بتن بعد از آب دومین ماده پُر مصرف در کره زمین است! درحقیقت، دنیا بدون بتن قابل تصور نیست زیرا توسعه شهرسازی مدرن وابسته به استفاده از این ماده محبوب است.
دلیل استفاده از بتن تنها کاربردهای گسترده اش نیست بلکه بیشتر به این خاطر است که این ماده کامپوزیت ویژگی های منحصر به فردی دارد. بتن از ۱۳۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تاکنون توانسته سهم بزرگی از بازار ساخت و ساز را به خود اختصاص دهد و همچنین توانسته توجه مهندسان و سازندگان را به خود جلب کند.
بتن به دلیل ویژگی‌ها و خصوصیات فیزکی و مکانیکی خوب به ماده‌ای پرکاربرد و منحصر به فرد تبدیل شده است. بتن از مقاومت فشاری بالا، یکپارچگی عالی،رفتار و تغییرشکل‌هایی خوب که قابل کنترل نیز می‌باشد، برخوردار است.
بتن از ترکیب سیمان، سنگدانه‌های ریز و درشت، آب با نسبت‌های تعیین شده در طرح اختلاط تشکیل می‌شود. سیمان در بتن نقش ماده چسباننده، سنگدانه‌ها به عنوان پرکننده و آب نیز به عنوان عنصری اصلی جهت خمیری کردن مخلوط سیمان و سنگدانه‌ها و سخت کننده بتن محسوب می‌شود. نسبت آب به سیمان در طرح اختلاط بتن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
فرمول ترکیبات بتن به شرح زیر است:
بتن = ماده اتصال دهنده + سنگدانه ریز و درشت + آب + مواد افزودنی (اختیاری)
همچنین در زبان انگلیسی به بتن concrete گفته می شود. کلمه concrete از کلمه لاتین “concretus” (به معنای فشرده یا متراکم) گرفته شده است.
بتن انواع متفاوتی دارد که برحسب نیاز ممکن است از بتن های متفاوتی استفاده شود، در ادامه به آن میپردازیم.
مواد اولیه بتن معمولی از سیمان،سنگدانه‌های ریز و درشت (شن و ماسه) و آب تشکیل شده است. این نوع از بتن دارای مقاومت فشاری۲۰ الی۵۰ مگاپاسکال بوده و نسبت به دیگر انواع بتن ساختمان، پرکاربردتر است.
همچنین بخوانید: بزرگ ترین زلزله های جهان کدام اند؟
این نوع از بتن در ساختارها و اعضای سازهای مورد استفاده قرار می‌گیرد.بدین منظور باید هم دربرابر فشار و هم در برابر کشش از مقاومت کافی و مطلوب برخوردار باشد. مقاومت بتن در کشش بسیار ناچیز است. بدین منظور با قراردادن فولاد در بتن، مقاومت کششی آن را افزایش می‌دهند. به بتن حاوی میلگردهای فولادی تقویتی، بتن مسلح شده یا بتن آرمه گفته می‌شود.
بتن‌های الیافی بتن‌هایی هستند که علاوه بر سیمان، سنگدانه‌های ریز و درشت و آب حاوی الیاف چاپد یا خرد شده کربن، شیشه، فولاد و یا پلی پروپلین و… هستند. این الیاف سبب کاهش ترک خوردگی، افزایش مقاومت در برابر ضربه، تقویت بتن در مقابل حملات شیمیایی، تقویت بتن در برابر حرارت و… می‌شوند. استفاده از این نوع بتن سبب کاهش هزینه‌های نگهداری و یا ترمیم می‌شود.
همچنین بخوانید: گسل چیست ؟ گسل های ایران کدام است؟
بتن‌هایی هستند که علاوه بر میلگردهای تقویتی، دارای ناندون‌‌ها و تسمه‌های کششی نیز هستند. این کابل‌ها و تسمه‌ها به دو صورت پس کشیده و پیش کشیده مورد استفاده قرار می‌گیرند. مکانیزم رفتاری آن‌ها به گونه‌ای است که بعد از نصب و قرار گیری در جایگاه مناسب به بتن فشار وارد می‌کنند تا نیروها و بارهای مرده و زنده اعمال شده در بتن تا حدودی تقلیل یا خنثی گردد.
این نوع از بتن‌ها در کارخانه‌ها ساخته شده و در نهایت قطعات ساخته شده برای مونتاژ به محل پروژه ارسال می‌شوند. بتن‌های پیش ساخته درحال حاضر به طور گسترده‌ای در پل‌سازی، تونل‌سازی، دیوار صوتی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. قطعات ساخته شده از بتن پیش‌ساخته دارای وزنی کمتر نسبت به بتن‌های معمولی هستند.
بتن‌های سبک به دو صورت فوم بتن و بتن سبک پوکه معدنی تشکیل می‌شوند. بتن‌های فوم از ترکیب ماسه بادی یا خاکستربادی، سیمان، آب، فوم (ماده کف‌زا) و… تشکیل می‌شود. اما بتن‌های پوکه معدنی، نوعی دیگر از بتن‌های سبک هستند که از ترکیب سیمان، ماسه، آب و پوکه‌‌های معدنی تشکیل می‌شوند. در کل هردو نوع بتن سبک دارای وزن مخصوص کمتر از ۱۴۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب هستند.
همچنین بخوانید: میلگرد چیست ؟
همچنین به دلیل تخلخل‌های موجود در این نوع از بتن‌ها، می‌توانند به عنوان عایق‌های صوتی مورد استفاده قرار بگیرند. از بتن‌های سبک بیشتر در کف سازی طبقات، شیب بندی سقف طبقه بام، عایق حرارتی، عایق صوتی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.
وزن مخصوص این نوع بتن از دیگر بتن‌ها بالاتر است. از این نوع بتن بیشتر در مکان‌هایی که امکان تشعشع امواج وجود دارد، استفاده می‌شود. برای ساخت بتن سنگین با چگالی ۳۲ تا ۴۰ کیلونیوتن بر متر مکعب باید از سنگدانه‌های سنگین استفاده نمود. همچنین برای ساخت بتنی با وزن مخصوص بالاتر از ۴۰ کیلو نیوتن، به جای سنگدانه، باید از ساچمه‌های فولادی استفاده نمود.
این نوع از بتن حاوی سیمان، آب، شن و ماسه است. با این تفاوت که میزان سیمان مصرفی در هر متر مکعب از بتن باید بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم باشد. از این نوع بتن برای زیرسازی سطح فنداسیون استفاده می‌شود
مقاومت فشاری مشخصه این نوع از بتن‌ها بیشتر از ۵۰ مگاپاسکال است. بتن‌های پرمقاومت دارای رفتاری ترد هستند. اما این رفتار با رعایت برخی قوانین ارائه شده از استانداردهای بین‌المللی قابل تغییر به رفتاری شکل پذیر است. این نوع از بتن در ۲۸ روز تنها به ۷۰% از مقاومت نهایی خود می‌رسد. مقاومت فشاری این نوع از بتن در سن ۵۶ روز اندازه گیری می‌شود. از بتن‌های پرمقاومت بیشتر در ستون‌ها، دیوار برشی و هر قسمت از سازه که نیاز به مقاومت بیشتری باشد قابل استفاده است. استفاده از این نوع بتن برای ساختمان‌های متعارف چندان مرسون نیست.
همچنین بخوانید: بزرگ ترین زلزله های ایران
وزن بتن هوادار اتوکلاو شده نسبت به وزن بتن معمولی کمتر بوده و چگالی آن معمولا کمتر از ۸۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب است . به همین دلیل استفاده از این نوع بتن، می‌تواند منجرب به کاهش وزن سازه شود که این موضوع در رفتار لرزه‌ای سازه تاثیر خوبی می‌گذارد. این نوع از بتن‌ها دارای ساختاری سلولی (یعنی در آن تخلخل وجود دارد) است.
بتن‌های هوادار می‌توانند با انتقال گاز به ترکیبات بتن و یا با اعمال افزودنی‌های حباب‌زا تولید شوند. بتن‌های هوادار عایق حرارتی و صوتی خوبی محسوب می‌شوند. کارایی و روانی بالای این نوع بتن، سبب جای گیری سریع آن در قالب‌ها و یا جایگاه مورد نظر می‌شود. بتن‌های هوادار اتوکلاو می‌تواند در ساخت بلوک‌های سبک ، قطعات بتنی پیش ساخته و… مورد استفاده قرار بگیرد.
مقدار سیمان مصرف شده در بتن(kg)، در واحد حجم را عیار بتن می‌نامند. سیمان یکی از اجزای اصلی بتن است که برای چسباندن مخلوط بتن به کار می‌رود؛ تا جایی که بتن بدون سیمان، هیچ گونه استحکام و مقاومتی ندارد. برای مثال عیار ۳۵۰، یعنی در یک متر مکعب بتن، حدود ۳۵۰ کیلوگرم سیمان مصرف شده است. معمولاً چگالی بتن را ۲۴۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب در نظر می‌گیرند. پس برای مقایسه وزنی عیار با کل بتن، باید عدد آن بر ۲۴۵۰ تقسیم شود؛ یعنی بتنی با عیار ۳۵۰ حدود ۱۴% وزنی سیمان دارد.
همچنین بخوانید: میلگرد بستر چیست؟
وزن هر متر مکعب بتن معمولی در حدود ۲۴۰۰ کیلوگرم می باشد و نسبت شن و ماسه در بتن در حدود ۱۸۰۰ کیلوگرم در متر مکعب است یعنی نسبت شن و ماسه در حدود 3.4 تا 1.3 از حجم بتن را تشکیل می‌دهد. هر چه میزان دانه‌های درشت نسبت به دانه‌های ریز (نسبت شن به ماسه) بیشتر باشد باعث جدایی دانه‌ها و کاهش کارایی بتن می‌شود. کاربرد بتن خواص برجسته ای نظیر استحکام بالا، دوام بالا، نیاز به تعمیر و نگهداری پایین، صرفه جویی در مصرف انرژی و توسعه پایدار در سازه های ساخته شده با بتن را می توان به عنوان مهم ترین عوامل موثر بر کاربرد گسترده این مصالح ساختمانی دانست. به صورت کلی کاربردهای بتن در انواع سازه‌ها به صورت زیر است:
در مقاله‌ی بتن چیست تلاش شد اطلاعات خلاصه و مفیدی در مورد بتن به شما عزیزان داده بشود. این ماده ساختمانی فوق العاده با دوام و محکم است، نسبت به بسیاری از مصالح ساختمانی امن تر است، به کنترل گرما و کاهش انرژی مصرفی کمک می کند، استفاده از آن نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارد، از هزینه های احتمالی آینده نیز جلوگیری می کند و به همین دلیل در پروژه های تجاری استفاده از آن رایج شده است.
ما در یووال انواع اتصالات میلگرد بستر را تولید و با قیمت مناسبی در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهیم. شما می توانید برای مشاوره و خرید با ما تماس بگیرید.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
دیدگاه *
نام *
ایمیل *
وب سایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
